เครื่องกำเนิดไฟฟ้าจะต้องมี ATS สวิตช์สลับไฟ เพื่อเปิด-ปิด การทำงานของกระแสไฟฟ้าภายในวงจร แล้วถ้าหากเครื่องกำเนิดไฟฟ้าไม่มี ATS จะเกิดอะไรขึ้น บทความนี้จะพาไปทำความรู้จัก ATS สลับไฟ ว่าคืออะไร มีการทำงานอย่างไร และทำไมต้องติดตั้ง ATS พร้อมข้อดี-ข้อจำกัด ไปดูกัน
ATS สลับไฟ (Automatic Transfer Switch) คืออะไร
ATS (Automatic Transfer Switch) หรือสวิตช์อัตโนมัติ คืออุปกรณ์ที่ใช้ในการสลับแหล่งจ่ายไฟฟ้าอัตโนมัติระหว่างแหล่งจ่ายไฟหลัก และแหล่งจ่ายไฟสำรอง อย่างเครื่องกำเนิดไฟฟ้า หรือ UPS (Uninterruptible Power Supply) เพื่อให้แน่ใจว่าอุปกรณ์และระบบไฟฟ้าสำคัญยังคงทำงานได้ต่อเนื่องแม้ว่าแหล่งจ่ายไฟหลักจะขัดข้องหรือหยุดทำงาน
ATS สลับไฟ ทำงานอย่างไร
มาดูว่าเมื่อเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเกิดขัดคล่อง ATS สวิตช์สลับไฟ หรือ Automatic Transfer Switch จะมีหลักการทำงานอย่างไร ดังนี้
- เมื่อแหล่งจ่ายไฟหลักทำงานปกติ ระบบ ATS จะจ่ายไฟจากแหล่งจ่ายไฟหลักไปยังโหลด (load)
- หากแหล่งจ่ายไฟหลักขัดข้อง ตัวควบคุมของ ATS จะตรวจพบและสั่งให้สลับไปใช้แหล่งจ่ายไฟสำรองทันทีเพื่อให้ระบบยังคงทำงานได้อย่างต่อเนื่อง
- เมื่อแหล่งจ่ายไฟหลักกลับมาทำงานปกติ ตัวควบคุมจะสลับกลับไปใช้แหล่งจ่ายไฟหลักอีกครั้ง
ATS สลับไฟ มีกี่ประเภท
Automatic Transfer Switch มีกี่แบบ? ATS สวิตช์สลับไฟ มี 2 ประเภท ซึ่งจะแบ่งตามการทำงานของกลไกและวงจรไฟฟ้าภายใน ดังนี้
ATS ประเภทเซอร์กิตเบรกเกอร์ (Circuit Breaker)
เซอร์กิตเบรกเกอร์จะเป็นเบรกเกอร์ที่เชื่อมต่อกันเพียง 2 ตัว จึงสามารถปิดเบรกเกอร์เมื่อใดก็ได้ เซอร์กิตเบรกเกอร์ (Circuit Breaker) เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ออกแบบมาเพื่อป้องกันการลัดวงจร หรือการใช้งานเกินพิกัดในระบบไฟฟ้า
ATS ประเภทคอนแทคเตอร์ (Contactor)
คอนแทคเตอร์ การทำงานสลับไฟจะเร็วกว่าแบบเซอร์กิตเบรกเกอร์ ลดเวลาในการถ่ายโอนไฟฟ้า ซึ่งคอนแทคเตอร์ จะควบคุมมอเตอร์หรือการทำงานของเครื่องจักรใหญ่ๆ ในอุตสาหกรรม
ทำไมต้องติดตั้ง ATS สลับไฟ
ATS สวิตช์สลับไฟ จะช่วยให้การจ่ายไฟต่อเนื่อง ลดความเสี่ยงที่ระบบจะหยุดทำงานเนื่องจากการจ่ายไฟมีขัดข้อง อีกทั้งยังเพิ่มความปลอดภัยและลดโอกาสเกิดความเสียหายกับอุปกรณ์ไฟฟ้าและระบบเนื่องจากการจ่ายไฟขัดข้อง นอกจากนี้ ATS สวิตช์สลับไฟมีการจัดการอัตโนมัติ ไม่ต้องมีคนคอยเฝ้าดูแล หรือสลับแหล่งจ่ายไฟด้วยตนเอง ซึ่ง ATS มักถูกใช้ในสถานที่ที่ต้องการความน่าเชื่อถือสูงในการจ่ายไฟฟ้า เช่น โรงพยาบาล ศูนย์ข้อมูล (Data Center) สถานีตำรวจ และศูนย์ควบคุมการจราจร เป็นต้น
ข้อดีของ ATS สลับไฟ
ข้อดีของการใช้ ATS ในการสลับไฟอัตโนมัติ มีดังนี้
1. ช่วยให้จ่ายไฟได้อย่างต่อเนื่อง
ATS จะสลับไฟเมื่อแหล่งจ่ายไฟหลักเกิดปัญหาอย่าง ไฟฟ้าดับ ไฟกระชาก ซึ่งปัจจุบัน ATS ถูกใช้งานอย่างแพร่หลายในโรงงานอุตสาหกรรม อาคารพาณิชย์ โรงพยาบาล เรือนจำและเรือนจำ แผนกดับเพลิง องค์กรป้องกันประเทศ และหน่วยงานตำรวจ เพื่อให้แน่ใจว่าการจ่ายไฟฟ้ายังคงต่อเนื่องโดยไม่เกิดการหยุดชะงัก เพื่อป้องกันปัญหาอื่นๆ ที่ส่งผลกระทบต่อทรัพย์สิน และความปลอดภัยของชีวิตตามมาภายหลัง
2. เหมาะกับเครื่องปั่นไฟ
ระบบ ATS ควรใช้ร่วมกับเครื่องปั่นไฟ หรือเครื่องกำเนิดไฟฟ้าอื่นๆ เพราะมีการจ่ายไฟอย่างต่อเนื่องและทำงานอัตโนมัติ สามารถตรวจจับความผิดปกติของแหล่งจ่ายไฟหลัก และสั่งการเครื่องปั่นไฟได้โดยอัตโนมัติ ทำให้ไม่ต้องพึ่งพาการทำงานของมนุษย์ในสถานการณ์ฉุกเฉิน ซึ่งเป็นการลดความเสี่ยงและเพิ่มความปลอดภัย ทั้งนี้ ATS ถูกออกแบบมาเพื่อทำการโอนย้ายแหล่งจ่ายไฟอย่างรวดเร็วภายในเวลาไม่กี่วินาที ซึ่งช่วยลดระยะเวลาที่ระบบต้องเผชิญกับการขาดแคลนไฟฟ้า
3. เหมาะกับการใช้งานคู่กับเครื่องปั่นไฟในพื้นที่จำกัด
ATS เหมาะกับการใช้งานคู่กับเครื่องปั่นไฟในพื้นที่จำกัด ในกรณีที่เครื่องปั่นไฟตั้งอยู่ในพื้นที่คับแคบ หรืออาจจะอยู่ด้านบน ซึ่งต้องใช้บันได ทำให้ไม่สะดวกในการเข้าถึง และอาจเป็นอันตรายได้ จึงต้องมี ATS ทำหน้าที่ควบคุมและสลับไฟจากระยะไกล
ข้อจำกัดของ ATS สลับไฟ
แม้ว่า ATS (Automatic Transfer Switch) จะมีประโยชน์มากมายในการรักษาความต่อเนื่องของการจ่ายไฟฟ้าในกรณีที่แหล่งจ่ายไฟหลักมีปัญหา แต่ก็ยังมีข้อจำกัดบางอย่าง ดังนี้
- ATS มีราคาที่สูง เมื่อเทียบกับสวิตช์แบบ Manual
- การติดตั้ง ATS ต้องการการออกแบบที่ละเอียด และการตั้งค่าที่ถูกต้องจากผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้ระบบทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ATS ต้องการการตรวจสอบและบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ หากไม่มีการบำรุงรักษาที่เหมาะสม ระบบอาจเสี่ยงต่อการขัดข้องหรือทำงานผิดพลาด
สรุป
ATS สวิตช์สลับไฟอัตโนมัติ หรือ Automatic Transfer Switch คือ อุปกรณ์ที่ใช้ในการสลับแหล่งจ่ายไฟฟ้าอัตโนมัติระหว่างแหล่งจ่ายไฟหลัก และแหล่งจ่ายไฟสำรอง ซึ่งมี 2 ประเภท คือ เซอร์กิตเบรกเกอร์ และคอนแทคเตอร์ โดยจะแตกต่างกันตรงที่การทำงานของกลไกและวงจรไฟฟ้าภายใน แต่มีหน้าที่ช่วยในการจ่ายไฟอย่างต่อเนื่องเหมือนกัน หากไม่ติดตั้ง ATS สวิตช์สลับไฟอัตโนมัติ ก็จะทำให้การจ่ายไฟขัดคล่อง สะดุด ซึ่งอาจจะส่งผลเสียต่อทรัพย์สิน หรือชีวิตได้ นอกจากจะเลือกใช้ ATS คู่กับเครื่องปั่นไฟแล้ว ยังต้องเลือกเครื่องปั่นไฟที่มีคุณภาพสูง และมีการรับประกันการใช้งานอย่าง Siam Generator ที่มีเครื่องปั่นไฟจัดจำหน่าย พร้อมบริการ ผลิตตามการออกแบบเฉพาะ และประกอบชุดเครื่องกำเนิดไฟฟ้าได้ทุกแบบ มีผู้เชี่ยวชาญให้คำแนะนำหลังการขาย ดูแลตลอดการใช้งาน